Rachunek zysków i strat (ang. income statement) zwany również rachunkiem wyników – jeden z podstawowych i obligatoryjnych elementów sprawozdania finansowego jednostki. Informuje jaka jest efektywność poszczególnych rodzajów działalności oraz jaki jest ogólny wynik finansowy przedsiębiorstwa.

Rachunek zysków i strat podsumowuje przychody i koszty przedsiębiorstwa i ukazuje jego zdolność do generowania zysków i samofinansowania. W zestawieniu znajdują się różne kategorie zwiększające lub zmniejszające wynik finansowy.

Prowadzenie takiego dokumentu stanowi obowiązek m.in. dla spółek handlowych, spółek jawnych i jednoosobowych działalności gospodarczych, których przychody netto ze sprzedaży wyniosły 1 200 000 euro, filii przedsiębiorstw zagranicznych funkcjonujących na terenie Polski.

W państwach należących do Unii Europejskiej treść i układ rachunku zysków i strat jest określony przez Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r.

Przychody ze sprzedaży netto są przychodami ze sprzedaży wyrobów, usług oraz towarów po potrąceniu VAT. Natomiast koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów obejmują koszty związane z ich wytworzeniem, przede wszystkim należy do nich zaliczyć: zużycie materiałów i energii, wynagrodzenia (tylko pracowników związanych z produkcją), amortyzację, usługi obce (np. częściowy przerób produktów przez inną jednostkę), ubezpieczenia społeczne i inne (głównie konta zesp. 4). Po odjęciu od przychodów kosztów otrzymuje się wynik na sprzedaży brutto.

Sprawozdawczość finansowa pełni funkcje sprawozdawcze, jej celem jest przygotowanie informacji o stanie działalności gospodarczej jednostki gospodarczej za pomocą sprawozdań finansowych w postaci danych, do odbiorców zewnętrznych.

Wszystkie dane ekonomiczne pochodzą z ksiąg rachunkowych jasno obrazując sytuację majątkową, finansową i dochodową jednostki. Stosuje się jednolitą zasadę według wartości nabycia tzw. kosztu historycznego. Informacje te powinny być przedstawione rzetelnie, prawidłowo i istotnie.

Sprawozdanie finansowe powinno zawierać:

• wprowadzenie z informacją o kontynuacji działalności w nie mniejszym istotnie zakresie bez postawienia w stan likwidacji lub upadłości, wycenie – zasadach stosowanych w tym zakresie;
• bilans;
• rachunek zysków i strat;
• informacje zawierające dane uzupełniające bilans i rachunek zysku i strat
• rachunek przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej, finansowej;
• zestawienie zmian w funduszu własnym – wyjaśniającym przyczyny i wysokość zmian tego kapitału powierzonego i wypracowanego;
• w przypadku spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnie i przedsiębiorstwa państwowe muszą przedstawić sprawozdanie na temat działalności w roku obrotowym przedstawiając zamierzenia i zagrożenia dla ich działalności.